Martin Schwenninger 

Om maar meteen twee vermoedelijk wijdverbreide ideeën uit de weg te ruimen: een ranger is niet alleen op pad, maar moet ook kantoorwerk doen. En natuurlijk zorgt hij of zij voor natuurbehoud - maar er moeten altijd afwegingen worden gemaakt tussen verschillende doelstellingen en afhankelijk van het gebied. Als we de avontuurlijke, ongerepte Wutachklamm in het zuiden van de vakantieregio Zwarte Woud als voorbeeld nemen, betekent dit bijvoorbeeld: Als het bos het volledig zou overnemen, zouden er geen typische hoge kruidenweiden meer zijn, waarvan de bladeren van brandnetel, akoniet en boterbloem op hun beurt belangrijke habitats zijn voor motten, kevers en spinnen. "Die afweging welke natuurgebieden precies op dat moment prioriteit hebben, vind ik heel spannend aan mijn baan", zegt Martin Schwenninger.

Hij is geboren in Bonndorf in 1957 en is sinds 2004 de Wutach Ranger. En natuurlijk kent hij het gebied op zijn duimpje. Maar ook de jaren en taken ver van huis hebben hem gevormd: hij verliet de regio op 15-jarige leeftijd, werkte als boswachter en in de bosbouwadministratie in Baden-Württemberg en bracht naast vele reizen 2,5 jaar door in West-Afrika. "Ik ben altijd geïnteresseerd geweest in hoe andere landen natuurbehoud interpreteren en toepassen. In vergelijking met Frankrijk en Spanje is Duitsland zeer dichtbevolkt, zodat natuurgebieden nauwelijks kunnen worden afgesloten." Wat dan in het Corona-jaar - en Schwenninger gaat ervan uit dat de run op de natuur zal aanhouden - ook negatieve gevolgen heeft. "In principe zijn wij als boswachters en natuurbeschermers blij als mensen geïnteresseerd zijn in de natuur en er graag op uit trekken," zegt hij. "Maar als alles vol staat en mensen ver van de paden in beschermde gebieden rondlopen, dan moeten we tegenmaatregelen nemen".

Tot de taken van Schwenninger en zijn collega's behoort ook het "sturen" van de bezoekersstroom door middel van borden, tweets (@Wutachranger), wandelkaarten, tips, actuele routeafsluitingen, enzovoort. Maar het is ook van essentieel belang om met de wandelaars, excursiegangers of familiegroepen te praten, vragen te beantwoorden en te wijzen op mogelijk wangedrag. "Veel mensen zijn zeer begripvol en lopen uit onwetendheid ver van de paden af," zegt Schwenninger. "Voor ons gaat het er in de eerste plaats om bij de mensen begrip voor de natuur en zin voor natuurbeschermingsvoorschriften bij te brengen. Als bezoekers bijvoorbeeld naar de grindeilanden gaan die typisch zijn voor de Wutachkloof, vliegt en broedt de ijsvogel daar niet meer - en dat moet je weten, want de ijsvogel is een schuw dier en daarom zul je hem waarschijnlijk helemaal niet zien." De sleutel, zegt Schwenninger, is de natuur te beleven met het nodige respect. Een overzicht van de belangrijkste regels is te vinden op www.respekt-schwarzwald.info

De fascinatie van de Wutachklamm met zijn romantische kloven en oerbossen laat Schwenninger graag zien tijdens rondleidingen. Hij vindt het bijzonder boeiend om zijn deelnemers te vragen naar hun redenen om uit te gaan - zo kan hij zijn kennis op een individueel passende manier overbrengen. In het voorjaar en de zomer is hij in de weekends vaak op het veld te vinden, terwijl de wintermaanden in het teken staan van kantoorwerk. Om nieuwe prioriteiten te stellen voor de rondleidingen van het komende jaar, om drukwerk en de homepage te herzien, en voor het bureaucratische werk dat overal is. "Al met al werk ik waarschijnlijk 50 procent buiten en de rest op kantoor.

In zijn vrije tijd wordt hij begrijpelijkerwijs vaak uit de Wutach-kloof getrokken. "Anders schakel je nooit uit," lacht hij, "een klassiek probleem van alle rangers. Hij is graag op pad met zijn camera. Hij is vooral geïnteresseerd in de wisselwerking tussen natuur en wilde dieren. "Je hebt tijd nodig om een goede foto te maken, want de vogel vliegt niet met een druk op de knop voorbij, en alleen wie aandachtig en langzaam loopt, ziet misschien de bever." En Schwenninger, een gepassioneerd wielrenner, kan waarschijnlijk worden omschreven als een persoon met soortgelijke eigenschappen: in vrede met zichzelf, doelgericht, benaderbaar, buiten de gebaande paden denkend. Meer info op www.wutachschlucht.de

Tekst: Michael Gilg

Publicatie: 2021

Foto's: Martin Schwenninger, Klaus Steegmüller